Өрмекшітәрізділерді (Arachnida) зерттеу - Қазақстанның оңтүстік-шығысындағы алма бактары қабыршаққанатты зиянкестерінің энтомофагтары

Аңдатпа

Қазақстанның оңтүстік-шығысындағы алма бақтарында 4 отрядқа (Pseudoscorpionida, Trombidiformes, Opiliones және Aranei) және 19 тұқымдасына жататын арахнидтердің 81 түрі мен 59 ұрпағы атап өтілді. Әртүрлілігі бойынша басым-өрмекшілер отряды (Aranei) – 16 тұқымдас, 54 тұқым және 73 түр, қалған отрядтарға бір тұқымдас және 1-2 тұқым мен түр кіреді. Тұқым мен түрлердің саны бойынша Araneidae тұқымдасы басым – 11 түр және 9 тұқым. Одан кейін Thomisidae (9 тұқым және 10 түр), Salticidae (8 тұқым және 9 түр), Lycosidae (5 тұқым және 9 түр), Philodromidae (4 тұқым және 9 түр), Theridiidae (3 тұқым және 5 түр) және Gnaphosidae (4 тұқым и 4 түр). Басқа тұқымдастар 1-2 тұқым мен түрлерден тұрады. Жалпы, химиялық пестицидтермен өңдеу қолданылған арахнидті алма екпелерінің фаунасы табиғи биотоптары бар, мұндай өңдеусіз бақтармен салыстырғанда әлдеқайда аз (2 есе немесе одан да көп). Зертханалық жағдайда өрмекшілердің әртүрлі түрлерімен зиянкестердің жұлдызқұрттарының жейтіндігі туралы мәліметтер келтірілген. Amaurobius erberi (Keyserling, 1863) тәулігіне 10 данаға дейін алма жемісжемірінің жұлдызқұртын Cydia pomonella (Linnaeus, 1758) немесе 5 данаға дейін күлгін-сұр көбелек Orthosia incerta (Hufnagel, 1766) жеді. Steatoda paykulliana (Walckenaer, 1806) күніне орта есеппен 5 алма жемісжемірінің жұлдызқұртын немесе 3 көбелек жұлдызқұрттарын жойды. Diaea suspiciosa O. P.-Cambridge, 1885, Xysticus pseudocristatus Azarkina & Logunov, 2001 және Evarcha arcuata (Clerck, 1758) сияқты кішігірім түрлер тәулігіне 2-3 жқлдызқұрт жеді. Алма бағында алғаш рет Өрмекші Olios sericeus (Kroneberg, 1875) атап өтілді, Қазақстанда бұл түр бұрын синантропты ретінде атап өтілетін.