Қазақстан Алтайындағы Betula түрлерінің ДНҚ штрих-кодтауында ITS маркерлерінің тиімділігін бағалау

Аңдатпа

Бұл зерттеуде Қазақстан Алтайының флорасында өсетін сегіз қайың ағаш түрін (Betula glandulosa, B. pendula, B. pubescens, B. rotundifolia, B. rezniczenkoana, B. tianschanica, B. microphylla және B. kirghisorum) идентификациялау мен дифференциациялау үшін ITS (ішкі транскрибтелетін ДНҚ спайсері) штрих-код маркерін қолданудың тиімділігі зерттелген. ДНҚ-ны бөлу және гербарий үлгілерін секвенирлеу арқылы жүргізілген зерттеу арқылы генетикалық әртүрлілікті бағалауға және осы түрлер арасындағы филогенетикалық байланысты нақтылауға бағытталған, олардың көпшілігінің морфологиялық белгілері ұқсас болып келеді, бұл дәстүрлі таксономиялық жіктелуге қиындықтар туғызуы мүмкін. Нәтижелер көрсеткендей, ITS маркерлері зерттелген түрлер арасында анық генетикалық дифференциацияны қамтамасыз етеді, тіпті Betula туысының жақын туыстас түрлерін ажыратуда олардың тиімділігін растайды. Қосылған көрші әдісі (NJ әдісі) екі негізгі кластердің бар екенін анықтады, бұл Apterocaryon және Betulaфилогенетикалық топтары – туыстағы белгілі классификацияларға сәйкес келеді. Зерттеу сондай-ақ B. rezniczenkoana және B. kirghisorum түрлерінің ITS тізбегінің мәліметтерін алғаш рет ұсынады, бұл NCBI дерекқорында жаңа генетикалық ақпарат қосуға мүмкіндік береді. Алынған нәтижелер экологиялық мәселелерді ескере отырып, Қазақстан Алтайындағы жергілікті қайың ағашы түрлерінің биоәртүрлілігін сақтау үшін маңызды болып табылады. Сенімді молекулярлық маркерлерді ұсына отырып, бұл зерттеу түрлердің таралуын, генетикалық әртүрлілікті зерттеу және биологиялық тұрғыдан алуан түрлі әрі экологиялық тұрғыдан сезімтал аймақта сақтау шараларын жоспарлау бойынша жұмыстарды қолдайды.