Теңіз суының жағалаудағы агроэкожүйелерге енуінің биологиялық және әлеуметтік-экономикалық салдары

Аңдатпа

Теңіз суының енуі (ТСЕ) Пәкістанның Бадин ауданының жағалау аймағында маңыздыэкологиялық және әлеуметтік-экономикалық мәселеге айналды. Бұл зерттеу үй шаруашылығынсауалнамалар мен әлеуметтік-экономикалық профильдеу арқылы ауылдағы өмір сүруге, азық-түлік қауіпсіздігіне және көші-қонға ТСЕ әсерін зерттейді. Нәтижелер ауылшаруашылығының негізгі күнкөріс көзі болып қала беретінін көрсетті, респонденттердің 55%-ыайналысады. Алайда, тұщы судың азаюы және топырақтың сортаңдануы өңделетін жерлердің22%-ға жуығын нашарлатып, егістік өнімділігі мен мал басының азаюына әкелді. Үйшаруашылығының орташа айлық табысы (17 042 рупий) шығыстардан (16 072 рупий) әрең асыптүседі, бұл отбасыларды азық-түлік қауіпсіздігіне өте осал етеді. Нашар инфрақұрылым, медициналық көмекке және қауіпсіз суға қол жетімділіктің шектелуі және пайдаланатын несиежүйесі кедейлікті одан әрі ушықтырады. Табиғи апаттар, соның ішінде су тасқыны, мезгілсізжаңбырлар мен дауылдар ТСЕ әсерін күшейтеді, ал ақаулы сол жағалаудағы дренаж жүйесі(СЖДЖ) жердің тозуын және егіннің жоғалуын күшейтті. Нәтижесінде көші-қон жеңустратегиясына айналды және 100-ден астам үй шаруашылықтары ауылшаруашылықмүмкіндіктерінің төмендеуіне байланысты зардап шеккен кәсіподақ кеңестерінен қоныс аударуғамәжбүр болды. Зерттеу ТСЕ тек экологиялық проблема ғана емес, сонымен қатарәлеуметтік-экономикалық тұрақсыздықтың, кедейліктің және ауылдан қалаға көші-қонныңдрайвері екенін көрсетеді. ТСЕ әсерін азайту және азық-түлік қауіпсіздігін қамтамасыз ету үшіншұғыл саясат шаралары қажет, мысалы, Котри бөгетінен төмен қарай реттелетін тұщы судышығару, СЖДЖ қалпына келтіру, бөгетті нығайту және өнеркәсіптік ағынды суларды қатаңбасқару. Бұл тұжырымдар климаттың өзгеруіне бейімделуді, су ресурстарын тұрақты басқарудыжәне қауымдастықтың тұрақтылығын жағалауды дамытудың ұлттық стратегияларына енгізудіңшұғыл қажеттілігін көрсетеді.