Өзбекстан Республикасындағы атом электр станциясын салу учаскесіне жақын орналасқан Түркістан облысының елді мекендері аумақтарының «нөлдік» радиациялық фонын бағалау

Аңдатпа

Өзбекстан Республикасындағы атом электр станциясының құрылысы Қазақстан халқы мен аумақтарының радиациялық қауіпсіздігін қамтамасыз ету шараларын өзекті етеді. Зерттеудің мақсаты – атом электр станциясының әсер ету аймағына жақын орналасқан Түркістан облысының елді мекендеріндегі радиациялық жағдайды бағалау. Тұрғын үйлердегі радон мен торонның тепе-теңдік көлемдік белсенділігіне эквивалентті гамма-сәулеленудің қоршаған ортадағы баламалы дозасының жылдамдығын, жалпы альфа және бета белсенділігін және су мен топырақ үлгілеріндегі, тамақ өнімдерінде радионуклидтердің үлестік белсенділігін өлшеу жүргізілді. анықталды. Жетісай және Жылы-су ауылдарынан алынған топырақ үлгілерінде ²³²Th үлестік белсенділік республикалық көрсеткіштен 2 есе жоғары. Жылы-су ауылынан алынған ауыз су сынамаларының жалпы альфа-белсенділігі шекті рұқсат етілген концентрациядан 1,5 есе жоғары. Азық-түліктегі жасанды (¹³⁷Cs, ⁹⁰Sr) және табиғи радионуклидтердің (²²⁶Ra, ²³²Th) концентрациясы қалыпты шектерде. Алынған зерттеулердің алдын ала нәтижелері халықтың әртүрлі жас топтары үшін болжамды сәулелену дозаларын бағалауға және атом электр станциясын пайдалану кезінде алдын алу шараларын әзірлеуге мүмкіндік береді.