Ассоциативті оқытудың жас ерекшеліктеріне байланысты психофизиологиялық ерекшеліктері

Аңдатпа

Ассоциативті оқыту – бейімделгіш мінез-құлық пен қауіпсіз өмірді қамтамасыз ететін танымдық функция. Ол ақпаратты өңдеуге, экзекутивті бақылауға, сенсомоторлық координацияға, марапаттау мен жазалаудың субъективті тәжірибесіне жауап беретін мидың мүдделі аймақтарының нейрондық желілерін біріктірген когнитивті процестердің жиынтығын қамтиды және олардың өзара және кері байланыс сигналдары арасындағы интеграциясына байланысты. Когнитивті функцияның қалыпты дамуының психофизиологиялық заңдылықтарын анықтау оның механизмдерін түсінуге, жас нормаларын белгілеуге және дамудағы ауытқуларды ерте анықтау үшін маңызды. Зерттеудің мақсаты – детерминистік мінез-құлық оқыту моделін пайдалана отырып, балалардағы күшейтілген оқытудың мінез-құлық көрсеткіштерінің жас динамикасын зерттеу. Көру стимулдарына сенсомоторлық реакцияның (CP) жылдамдығы ересек балаларда айтарлықтай жоғары екендігі анықталды және CP-нің уақытша динамикасы жасына қарай өзгереді: CP оқытудың алғашқы кезеңдерінде екі жас тобында да өседі, ал кейінірек ол кіші балаларда төмендейді және үлкендерде «бір қалыпты» деңгейді көрсетті. Оқытудың ерте және кеш кезеңдеріндегі СР ауытқуының заңдылығының ұқсастығы көрсетілді: екі жас тобында да ерте кезеңдерге қарағанда оқытудың кеш кезеңдеріндегі СР жоғарылады. Жасқа байланысты байқалған заңдылықтар оқыту механизмдерінің даму ерекшеліктерін көрсетуі мүмкін. Алынған нәтижелер балалардың дамуының бұзылуын диагностикалаудың заманауи тәсілдерін әзірлеуге, оқытуда уақтылы түзетуге және мектептегі оқу жүктемесін жоспарлауға пайдалы болуы мүмкін.