Қостанай облысы көлдерінің флористикалық ерекшеліктері


Қаралымдар: 43 / PDF жүктеулері: 25

Авторлар

  • Г.Ж. Сұлтанғазина Ахмет Байтұрсынұлы атындағы Қостанай өнірлік университеті https://orcid.org/0000-0002-4160-7090
  • А.Н. Куприянов Кузбас ботаникалық бағы, РҒА СБ көмір және көмір химиясы Федеральді зерттеу орталығы
  • О.А. Куприянов Кузбас ботаникалық бағы, РҒА СБ көмір және көмір химиясы Федеральді зерттеу орталығы https://orcid.org/0000-0003-2510-1484
  • С.Б. Куанышбаев Ахмет Байтұрсынұлы атындағы Қостанай өнірлік университеті https://orcid.org/0009-0007-1352-3010
  • А.У. Ысқақ Ахмет Байтұрсынұлы атындағы Қостанай өнірлік университеті https://orcid.org/0000-0002-8313-8982
  • В.Н. Чашков Ахмет Байтұрсынұлы атындағы Қостанай өнірлік университеті https://orcid.org/0000-0002-7555-0387

DOI:

https://doi.org/10.32523/2616-7034-2025-152-3-103-122

Кілт сөздер:

Қазақстан көлдері, тұщы және тұзды көлдер, флористикалық алуан түрлілік, литоральды аймақ, супралиторальды аймақ

Аңдатпа

Зерттеу нәтижесінде Қостанай облысының дала аймағындағы 12 табиғи көлдің (8 тұщы және тұздылығы әртүрлі дәрежелі 4 көл) жағалау флоралық құрамына қатысты жаңа іргелі білім алынды. Көлдердің флористикалық құрамының ерекшеліктері үш аймақта (литоральды, супралиторальды және көлдік терраса) зерттелді. Зерттелген көлдердің жағалауындағы жоғары сатыдағы түтікті өсімдіктердің жалпы флоралық тізімі 100 туыс пен 37 тұқымдасқа жататын 146 түрден тұрады. Литоральды аймақта 29 түр анықталды. Тұщы көлдерде ең жоғары белсенділік көрсететін түр — Phragmites australis, ол көптеген тұщы көлдерде ені 100–150 метрге дейін жететін кең белдеу түзеді. Түрлік құрамы негізінен гидрофиттер мен гидрогигрофиттерден тұрады. Супралиторальды аймақта 56 түр кездеседі. Бұл аймақта Phragmites australis проективті жамылғысы (35,62%), кездесу жиілігі (62%) және белсенділігі (46,99) бойынша басым. Тұзды көлдердің супралиторальды аймағында ең белсенді түр – Salicornia perennans (11,21). Көл террасаларының флорасында 94 түр бар. Бұл аймақта Calamagrostis epigeios проективті жамылғы (13,64%) және белсенділік (22,16%) бойынша басым. Көл жағалауларының флорасы арамшөптердің көптігімен сипатталады – 25 түр, бұл жалпы түр санының 17%-ын құрайды. Арамшөптердің ішінде Hordeum jubatum кең таралған және белсенді, бұл Солтүстік Америка мен Шығыс Сібірдің солтүстік бөлігінде өсетін интродуцентті және инвазиялық түр.

Жарияланды

2025-09-30

Дәйексөзді қалай келтіруге болады

Сұлтанғазина, Г. ., Куприянов, А. ., Куприянов, О. ., Куанышбаев, С. ., Ысқақ, А. ., & Чашков, В. . (2025). Қостанай облысы көлдерінің флористикалық ерекшеліктері. Л.Н. Гумилев атындағы Еуразия ұлттық университетінің хабаршысы. Биологиялық ғылымдар сериясы, 152(3), 103–122. https://doi.org/10.32523/2616-7034-2025-152-3-103-122

Журналдың саны

Бөлім

Статьи

Most read articles by the same author(s)